Op 29 oktober toog Nederland naar de stembus en sprak zich uit tegen de chaos van het afgelopen jaar en voor ‘anders’. En dat ‘anders’ heet niet centrum-rechts, maar echt anders. Iedereen begrijpt dat, alleen de in een hoek spartelende en krijsende Geert Wilders niet, en ook de VVD onder leiding van Yesilgöz verstaat onder ‘verliezen’ iets heel anders dan de rest van Nederland.

Ik herinner me de tijd waarin de VVD een weliswaar rechtse partij was, maar ook een partij die altijd voor rede vatbaar was en het belang van het land op de eerste plaats stelde. En dat gold ook als de VVD in de oppositie zat, waarin ze soms eens constructief, dan weer eens minder constructief was.  Aan die tijden heb ik, om het eens sarcastisch te stellen, actieve herinneringen.

Die VVD is sinds 2023 definitief verleden tijd, zo lijkt het. Niemand kan achteraf nog volhouden dat een coalitie met de PVV, vurig voorgestaan door Brekelmans en Yesilgöz (na een toneelstukje van het tegendeel beweren), nu zo’n goed idee was. Het is een drama gebleken. Nederland heeft kostbare tijd verloren door de non-valeurs van de PVV de rol van bewindspersoon te laten spelen, ook al waren het schijnbaar fatsoenlijke lieden zoals Beljaarts en Coenradie. We weten inmiddels ook van hen dat het met dat fatsoen vies tegenvalt, maar soit. De Buitengewoon Beroerde Bewindspersonen van BBB-huize deden op een aantal andere ministeries ook een duit in het zakje, een heel enkele uitzondering daargelaten. Maar dit artikel gaat over de VVD….

Laten we de feiten onder ogen zien. Sinds Yesilgöz de scepter zwaait in het VVD-huis gaat het daar bepaald niet goed. De VVD kromp in twee verkiezingen met ruim 30% tot de huidige omvang om tot een partij van de omvang van CDA, GL-PvdA en D66 terug te vallen. Een dergelijke prestatie heet “verliezen” in goed Nederlands, en verliezen is een teken dat er nagedacht moet worden over hoe het komt en hoe het verder moet. Echter: niets van dat alles.

De VVD is immers geen politieke partij, maar een campagne-machine op zoek naar macht. Enige beginselvastheid is nog wel te ontwaren, inclusief wetenschapsontkenning. Wie het verkiezingsprogramma van de VVD goed gelezen heeft ziet zaken die in strijd zijn met feiten die door de wetenschap aangedragen zijn, zoals het niet functioneren van trickle down benaderingen als het gaat om inkomens- en vermogensverdeling, het fnuikende van de hypotheekrente-aftrek voor het functioneren van de woningmarkt en het in bredere zin overeind houden van onhoudbare illusies. De bewering van Karremans tijdens de campagne dat bedrijven op het punt staan om Nederland te verlaten vanwege fiscale druk is een leugen. Het bedrijfsleven schreeuwt om oplossingen voor de energieproblematiek, stikstof, het functioneren van de arbeidsmarkt, en de enigen die daar met wat slappe verhalen over komen zijn Karremans c.s. van de VVD. Nee, het verlagen van de belastingen en het bezuinigen op de reeds volledig kapot bezuinigde overheid is de oplossing voor alle problemen. De VVD is als de negentiende-eeuwse arts die een doodzieke patiënt komt aderlaten op het moment dat die remedie alleen helpt om hem sneller het graf in te krijgen. Nu is dat niet helemaal nieuw, want de draconische bezuinigingen van Rutte III hebben meer kwaad dan goed gedaan, zoals we allemaal weten. Dat is één van de belangrijkste redenen waarom we nu zo in de problemen zitten.

De opstelling van de VVD, bij monde van de briljante leider Yesilgöz, heeft niets te maken met het belang van Nederland en de mensen die er wonen: de snelle vorming van een kabinet dat op een stevige meerderheid in de Kamer kan steunen dat de problemen, waar nu al meer dan een jaar niks aan gedaan is, aanpakt en oplost. Dat begint met accepteren dat je als verliezer niet heel veel te eisen hebt, alleen al fatsoenshalve niet. Dat betekent ook dat je als verliezer, na deelname in een tweemaal gevallen coalitie, onder ogen ziet dat je aan de wieg hebt gestaan van het falen van dit kabinet, en dat je dus in belangrijke mate verantwoordelijk bent voor de maatschappelijke gevolgen daarvan. Dat betekent ook dat je, als je jezelf ziet als een partij die verantwoordelijkheid neemt en daar zorgvuldig mee omgaat, meewerkt aan de oplossing die door aanmerkelijk meer dan de helft van de kiezers gedragen wordt. En die oplossing is absoluut niet ‘centrumrechts’, of wat het eigenlijk is: PVVD met een vleugje FvD zonder Sieg Heil, waarbij de VVD probeert de echte winnaars van de verkiezingen, namelijk D66 en CDA, te reduceren tot een stelletje medeplichtigen.

De uitkomst van een week verkennen is dat de VVD uitsluitend in haar eigen belang en dat van haar radicaal-rechtse kompanen (die eigenlijk extreemrechts zijn) wenst te handelen. De oude VVD is dood, en het is maar de vraag of die ooit terugkeert. De grootste kans om haar op te volgen heeft D66, waar aanmerkelijk meer liberalisme in zit dat ook echt gaat over vrije mensen en wat die mensen nodig hebben. De VVD van vandaag heeft dictatoriale neigingen, en streeft ernaar om het politieke midden haar extreme oplossingen door de strot te duwen. En laat dat nou precies zijn waar Nederland tegen heeft gestemd……