Anti-Populista

Het hoofdlijnenakkoord is eindelijk bekend en iedereen heeft er zijn zegje over kunnen doen. Wilders I is een mengelmoes van xenofobie, agrarische subsidies, kwalijke bezuinigingen, belastingverhogingen en anti-Europese sentimenten. Het is de meest radicaal-rechtse regering sinds de Tweede Wereldoorlog. Je zou verwachten dat er nu een publiek debat zou ontstaan over waarom de PVV de grootste partij is, en over het groeiende anti-vreemdelingen sentiment onder de bevolking. Helaas is dit niet het geval, want men is vooral bezig met klagen over de slechte staat van ons land. De strategie van linkse supporters is om alles te vergelijken met de Tweede Wereldoorlog, een controversiële en polariserende tactiek. Zit er een kern van waarheid in deze vergelijkingen? Kan het nationale trauma van de Holocaust rechtse stemmers overtuigen om een meer linkse of centristische visie aan te nemen? Deze vragen ga ik bespreken aan de hand van voorbeelden om hopelijk een nieuw perspectief toe te voegen aan het publieke debat rondom Wilders I.

De NSDAP van Adolf Hitler had een indrukwekkende propagandamachine. De partij speelde in op de ongenoegens van de Duitse bevolking en het bediende de mensen van zondebok-theorieën om die emoties op los te laten. Deze zwarte schapen waren de communisten, Joden, Sinti, Roma, geestelijk en lichamelijk gehandicapten, de LGBTQ+ gemeenschap en mensen met een andere huidskleur. Alle armoede en onvrede in de Duitse maatschappij werd op deze groepen afgeschoven. Toen de NSDAP aan de macht kwam, werd de vrijheid van meningsuiting afgeschaft en kwam er een bureau voor censuur dat nieuwsgeving, kunst en cultuur toetste aan de bedachte waarheden van de Nazipartij. In het boek Nazi Billionaires van David de Jong wordt duidelijk dat de NSDAP nauwe contacten had met de machtigste mannen van de Duitse economie, zoals Günther Quandt (bekend van BMW en Benz), Ferdinand Porsche (eigenaar van Porsche en Volkswagen) en Rudolf August Oetker (de eigenaar van het huidige Dr. Oetker). De Duitse oorlogsmachine kon dus rekenen op een gemobiliseerde, geïndoctrineerde Duitse bevolking en kon voortstuwen dankzij de samenwerking tussen topbedrijven en de overheid,

Na deze korte geschiedenis volgt de vraag of het huidige kabinet overeenkomsten heeft met de NSDAP. VVD-leider Yeşilgöz heeft zich al uitgesproken over de gevaren van het wokeïsme, oftewel neomarxisme. Ze is niet vies van het verzinnen van migratiecijfers en het afbeelden van migranten als gelukszoekers, criminelen, terroristen en verkrachters. Daarnaast is Yeşilgöz ook niet vies van het intimideren van journalisten,  Tim Hofman heeft dat bijvoorbeeld moeten ervaren na zijn vragen over politiegeweld bij de pro-Palestina demonstratie bij de UvA. Pieter Omtzigt (NSC), die zichzelf graag presenteert als de stoere rebel van de Kamer, zou hier heel wat van moeten vinden. Omtzigt, de held van de toeslagenaffaire zou hier wel een uitgesproken mening over hebben. In werkelijkheid heeft hij alleen aangegeven dat bepaalde punten in het hoofdlijnenakkoord ‘niet van zijn partij waren’. Bovendien hebben NSC en Pieter Omtzigt aangetoond dat ze tegen de LGBTQ+ gemeenschap zijn met hun motie van afwijzing tegen de transgenderwet.

Geert Wilders’ PVV is een eenmansvereniging met een besloten karakter, net zoals de NSDAP. De NSDAP stopte ook de aanmelding voor nieuwe leden om het unieke karakter van het lidmaatschap te behouden. De standpunten van de PVV zijn bedoeld om de gewone man te bevorderen, maar de partij is niet links. Ze zijn nationalistisch en komen voor elke Nederlander op (als deze niet moslim is). De PVV stelt zich op als een sociaal-nationalistische partij. Net als de nazi’s focust de PVV op het behoud van de natuur als nationaal erfgoed, hoewel vooral Dion Graus hiermee bezig is. Verder ontkent de PVV de opwarming van de aarde. En de partij laat zich meermaals discriminerend uit over mensen met een (islamitische) migratieachtergrond. Ook is de PVV schuldig aan het censureren van bepaalde leuzen en labels, zoals de pro-Palestijnse leus ‘from the river to the sea’, en het is uit den boze om de partij aan te merken als ‘extreemrechts’.

Als laatste overeenkomst met de praktijken van de NSDAP komt de BBB aan bod, die opkomt voor de belangen van de boeren, maar eigenlijk voor de hele agrarische lobby. Partijleider Caroline van der Plas had voor de verkiezingen af en toe nog sterke punten in Kamerdebatten, maar sinds de formatie klinkt ze steeds meer als een spreekbuis voor de boerenlobby. De BBB neemt waarschijnlijk voorbeeld aan de VVD, maar dan op een veel opzichtigere manier. De VVD is meester van de lobby, vooral VVD-Kamerleden belanden bij grote lobbybedrijven. De partij van Rutte en Yeşilgöz bedrijft pure draaideurpolitiek en is meer uit op harde centen dan goede daden. Dankzij vier kabinetten Rutte hebben we de legalisering van online gokken en is de hele taxi-sector ingestort door de oneerlijke toetreding van het Amerikaanse bedrijf Uber. In een interview met Pownews stelde huidig PVV-Kamervoorzitter Martin Bosma dat het tegenwoordig zeer normaal is voor politici om hun stemgedrag aan te passen na het krijgen van giften uit de lobbywereld. Het nieuwe kabinet wil graag nauwe banden onderhouden met de top van de Nederlandse economie, vergelijkbaar met die ene partij uit Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Ik hoop niet dat u de vorige voorbeelden als treffend en feitelijk juist heeft ervaren, want dit was een schoolvoorbeeld van ‘cherrypicking’. Ik pak specifieke overeenkomsten eruit en vergelijk die met specifieke gelijkenissen om mijn punt te maken dat deze vergelijkingen onredelijk, grof en overbodig zijn. Ja, het is allemaal waar, maar de Tweede Wereldoorlog en de huidige politiek vergelijken heeft een averechtse werking om mensen aan je zijde te krijgen. Een meerderheid van de Nederlandse bevolking als nazi bestempelen zorgt er alleen maar voor dat deze groep steun zoekt bij gelijkgestemden en dat er juist een grotere kloof ontstaat tussen uiterst links en rechts.

We hebben genoeg voorbeelden gezien uit Amerika en Duitsland waar dergelijke vervreemding van groepen ontstonden. Neem bijvoorbeeld de QAnon-beweging en ook neonazi’s die juist groeien in de schaduw van de publieke opinie en de anonimiteit van het internet. Deze groepen durven pas naar buiten te komen wanneer ze genoeg aanhangers hebben verzameld. Forum voor Democratie en wappies delen dezelfde waanideeën, zoals twijfel zaaien over de legitimiteit van de Nederlandse rechtstaat en het ontkennen van de Holocaust. Het is dan ook niet vreemd dat uit een onderzoek uit 2022 (Parool) onder 2000 Nederlanders bleek dat 54% niet wist dat er minimaal zes miljoen joden zijn geëxecuteerd tijdens de Holocaust. Het is een mix van slecht onderwijs en instandhouding van onwaarheden binnen sociale kringen. De oorlog leeft niet meer als trauma in het collectieve geheugen. De Tweede Wereldoorlog is daarentegen een soort historische supermarkt geworden, waarin mensen selecteren wat ze wel en niet willen erkennen om hun argumenten of wereldbeeld te vormen en bevestigen. Laten we het fascisme beschouwen als een historisch fenomeen dat een gruwelijke overreactie was op de politieke gevolgen van de Eerste Wereldoorlog, zodat we voorbij de misinformatie kunnen kijken naar het echte probleem van onze tijd: populisme.

Dat Nederlandse populisme begint te lijken op wat zich heeft voltrokken in Trumps Amerika en Boris Johnsons Verenigd Koninkrijk. Zij konden dagelijks uitspraken en beloftes doen, waarvan ze wisten dat ze er nooit iets mee gingen doen. Het gevaar is natuurlijk dat we achterblijven met de chaos van hun gebluf, vergelijkbaar met de Brexit of Trumps radicale achterban die het Capitool bestormden. Wilders en Van der Plas beloofden dat ze keihard zouden opkomen voor de belangen van Nederland in ‘Brussel’, in tegenstelling tot al die middelmatige sociaalliberale politici zullen zij eens laten zien hoe dat moet. De BBB-partijleider heeft echter al ervaren hoe ‘keihard met de vuist op tafel uitpakt’ op Europees niveau; ze bleef met een gekneusde vuist achter. Logisch dat Wilders en Baudet van FVD voor een Nexit zijn, de Europese Unie is immer op dit punt immuun voor populistische grootspraak.

Nu is het aan de Tweede Kamer om hetzelfde te doen als de EU. Volt, D66, CDA en de CU nemen het voortouw met hun ‘treintje’. Ze hebben onderling afgesproken om zoveel mogelijk interruptievragen achter elkaar te stellen om het de nieuwe coalitie niet te makkelijk te maken. Een goede eerste stap, maar zoals ze zelf stellen, het werkt averechts als ze alleen als moraalridder gaan optreden. Het is aan de oppositiepartijen om nu aan te tonen dat ‘Nederland’ een fout heeft gemaakt door te vertrouwen op de bekwaamheid van de partijen in deze aanstaande coalitie. Dit doe je door zelf met ideeën en plannen te komen. Het is aan de oppositie om kritisch en assertief te zijn, onderzoek te doen en alles te fact-checken.

Tot slot kunnen ook wij, de burgers, de strijd tegen het populisme aangaan, maar dit begint bij jezelf. Laat je niet verleiden door de verwerpelijke tactieken die de populisten erop nahouden in het publieke debat. In plaats van iemands argumenten ongeldig te verklaren op basis van persoonlijke kenmerken, moet je deze persoon serieus nemen en zijn punten met argumenten weerleggen. Zeker op X (Twitter) is dit een probleem, waar men compleet logische en goed onderbouwde redenaties ongeldig verklaart, omdat de persoon bijvoorbeeld jonger is. De desinformatieve journalist Wierd Duk is daar een lichtend voorbeeld van. Als laatste heb je als burger altijd het recht om de straat op te gaan en, zolang je niet op een snelweg staat, je stem te laten horen over de huidige staat van onze politiek!

Wil je dit opiniërende platform maandelijks steunen met een bescheiden financiële bijdrage? Dat kan via deze link: Columns (stripe.com)

Of steun het platform eenmalig met een bedrag naar keuze invullen: https://buy.stripe.com/00g176ce24rc3Cg3cc